Kennisbank

Vragen over onze apen

Home Kennisbank Onze apen

Vragen en antwoorden over onze apen

Primaten vallen onder de zoogdieren, waartoe alle halfapen en apen worden gerekend. De wetenschappelijke naam "Primates" betekent "eersten". Mensen vallen ook onder de primaten. Daarom onderscheiden we twee groepen. Humane primaten, mensen dus, en niet-humane primaten, de apen. BPRC huisvest drie soorten apen: resusapen, Java-apen, en common marmosets (witoorpenseelaap)

Wat zijn resusapen (Macaca mulatta)

Resusapen komen voor in deze Aziatische landen: Afganistan, Noord-India, Nepal, Bangladesh, Myanmar, Noord-Thailand, Laos, Noord-Vietnam en Zuid-China. Daar leven ze in graslanden en beboste streken en in gebergte tot 2.500 meter hoogte.

Ze worden ook veel gespot in steden en tempelcomplexen. Resusapen overleven goed in zowel hitte als vrieskou, in de winter hebben zij ook een dikkere vacht. Ze worden ongeveer 28 jaar oud, maar kunnen ouder dan dertig jaar worden.

Uiterlijke kenmerken
Resusapen hebben een rossige, gele vacht en een veel lichtere buik. Hun gezichten zijn kaal en roze. Het gezicht van vrouwen kan in de vruchtbare periode rood kleuren. Volwassen dieren zijn tot 64 cm lang en hebben een staart van 18 tot 30 cm. Mannen wegen rond de tien kilo, vrouwen vaak maar de helft.

Gedrag
Resusapen kunnen goed en snel klimmen en ze zijn gek op zwemmen. Ze leven in sociale groepen, variërend van elf tot zeventig dieren en gemiddeld met twintig dieren. Een groep bestaat uit hoofdzakelijk vrouwen en een paar mannen. Jongen worden door de hele groep opgevoed. Jongetjes verlaten de groep rond hun vierde tot vijfde levensjaar. Dan vechten ze binnen in een andere groep om zich daar voort te planten. Resusapen zijn agressieve dieren met binnen een groep een strikte rangorde.

Voeding
Ze eten voornamelijk plantaardig voedsel, meestal kruiden, maar ook bladeren, naalden en wortels. Ook grijpen ze soms ongewervelde dieren en zelfs kleine gewervelden of vogels. Resusapen hebben wangzakken, waar ze tijdelijk voedsel in opslaan.

Voortplanting
In Noord-India is de voortplanting van resusapen seizoensgebonden. In warmere gebieden planten zij zich het hele jaar voort. Na een draagtijd van 135 – 194 dagen krijgen ze (meestal) 1 jong. Vrouwen zijn geslachtsrijp rond het derde jaar en krijgen meestal rond hun vierde of vijfde jaar hun eerste kind. Mannen zijn na ongeveer vier jaar geslachtsrijp.

BPRC werkt met resusapen, omdat…
Zij genetisch rond de 93% gelijkenis vertonen met mensen. En kijk je naar genen die belangrijk zijn voor het afweersysteem, dan kom je soms zelfs uit op 97% gelijkenis. Door te bestuderen hoe de corresponderende genen van apen zich gedragen, kunnen we een zo goed mogelijk beeld krijgen van de werking van menselijke genen.

Hoe resusapen leven bij BPRC
Dieren in de fok leven in natuurlijk groepen in dezelfde samenstelling als in het wild. Ze wonen in grote binnen- en buitenverblijven, voorzien van klim- en speelmateriaal. Apen in voorbereiding op een experiment trainen we intensief. Gebruikmakend van hun nieuwsgierigheid worden ze vertrouwd gemaakt met experimentele situaties, waarbij we gewenst gedrag belonen.

Apen in experiment leven in kleinere verblijven, waarin de verzorgers de dieren goed in de gaten houden. Apen gaan nooit alleen in experiment, maar altijd samen met vriendjes, broers of zussen. Ze krijgen veel vermaak aangeboden, zoals bijvoorbeeld voedselpuzzels en materiaal om te scheuren.

Lees meer
Wat zijn Java-apen (Macaca fascicularis)?

Java-apen komen voor in de tropische gebieden van Zuidoost-Azië. Denk aan Zuid-Myanmar, Thailand, Zuid-Laos, Cambodja, Zuid-Vietnam, Maleisië, Indonesië en de Philippijnen.

Daar leven ze in beboste streken bij rivieren. En niet alleen hoog in de bomen, maar ook op de grond. En ze worden veel gezien in steden en tempelcomplexen.

Uiterlijke kenmerken
Java-apen hebben een grijsbruine vacht en een veel lichtere buik. Hun deels behaarde gezichten zijn bruin. Verder zijn ze te herkennen aan het kleine kuifje op hun hoofd. De vrouwen krijgen op volwassen leeftijd soms baarden. Volwassen dieren zijn tot 50 cm lang, met een staart van 50 - 60 cm. Mannen wegen rond de 6-8 kilo, vrouwen vaak maar de helft.

Gedrag
Java-apen kunnen goed en snel klimmen en ze zijn gek op zwemmen. Ze leven in sociale groepen van gemiddeld dertig dieren. Een groep bestaat uit hoofdzakelijk vrouwen en een paar mannen. Kinderen worden door de hele groep opgevoed. Jongetjes verlaten de groep rond hun vierde tot vijfde levensjaar. Dan vechten ze binnen in een andere groep om zich daar voort te planten. Binnen de groep heerst een strikte rangorde.

Voeding
Java-apen eten voornamelijk fruit. Daarnaast houden ze ook van bladeren, knoppen, gras, bloemen, zaden, insecten, garnalen, kikkers en krabben. Hierdoor staan ze ook wel bekend als ‘crab eating macaques’.

Voortplanting
Java-apen planten zich het hele jaar voort. Elke een à twee jaar krijgen ze (meestal) 1 jong. Vrouwen zijn geslachtsrijp rond het vierde jaar. Java-apen worden ongeveer 30 - 35 jaar oud.

BPRC werkt met Java-apen, omdat…
 … Gedragsdeskundigen onze sociale groepen Java-apen dagelijks bestuderen. Niet alleen leren we op die manier veel over hun gedrag, maar door ze steeds beter te leren kennen, zijn wij ook beter in staat stress te voorkomen bij experimenten. Bovendien leert hun gedrag ons meer over menselijk sociaal gedrag. Daarnaast zetten we Java-apen soms ook in voor biomedische experimenten.

Hoe Java-apen leven bij BPRC
Dieren in de fok leven in natuurlijk groepen in dezelfde samenstelling als in het wild. Ze wonen in grote binnen- en buitenverblijven, voorzien van klim- en speelmateriaal. Apen in voorbereiding op een experiment trainen we intensief. Gebruikmakend van hun nieuwsgierigheid worden ze vertrouwd gemaakt met experimentele situaties, waarbij we gewenst gedrag belonen. Apen in experiment leven in kleinere verblijven, waarin de verzorgers de dieren goed in de gaten houden. Apen gaan nooit alleen in experiment, maar altijd samen met vriendjes, broers of zussen. Ze krijgen veel vermaak aangeboden, zoals bijvoorbeeld voedselpuzzels en materiaal om te scheuren.

Lees meer