Om het welzijn van de resus- en java-apen bij BPRC zo goed mogelijk te waarborgen, leven ze in sociale familiegroepen, waarin mannen en vrouwen samenleven. In sommige gevallen is geboortebeperking noodzakelijk, maar we vinden het ook belangrijk dat de vrouwelijke dieren in hun sociale groep kunnen blijven. In deze gevallen dienen we ze het anticonceptiemiddel Implanon© toe. We plaatsen dan een hormoonstaafje onder hun huid, precies dezelfde procedure en hetzelfde middel als bij mensen. Maar hoe goed werkt dit en hoe lang is het effectief? We zochten het uit.
In de mens is deze anticonceptiemethode doorgaans drie jaar effectief, veilig en omkeerbaar. Om de impact van hiervan in apen te onderzoeken, raadpleegden we onze digitale apendatabase, waarin gegevens van al onze apen zijn opgeslagen. In 196 vrouwen die Implanon© hebben gekregen analyseerden we of ze tijdens deze periode toch zwanger waren geworden en of ze opnieuw zwanger werden als het staafje was verwijderd.
Daarnaast onderzochten we of de standaard bloedwaardes op verschillende tijdstippen tijdens de aanwezigheid van het staafje veranderden. Onze apen krijgen elk jaar een gezondheidscontrole. In het bloed wat we dan afnemen meten we ook de concentratie van het synthetische hormoon dat door het staafje wordt afgegeven. Voor deze analyse stuurden we de bloedmonsters naar een gespecialiseerd ziekenhuis in de Verenigde Staten.
Goed resultaat zolang het staafje onder de huid zit
In 99,8% van de gevallen voorkomt het staafje zwangerschap bij resusapen en 99,95% bij java-apen (vergelijkbaar met mensen). Het blijkt dat Implanon© zwangerschappen minstens drie maar soms wel vijf jaar voorkomt. De apen kunnen wel weer snel zwanger worden nadat het staafje verwijderd is. We weten nu ook dat er geen duidelijke metabolische bijwerkingen zijn, dus kan deze weinig invasieve methode breder worden toegepast bij resus- en java-apen wereldwijd. Aangezien geboortebeperking en sociale huisvesting ook cruciale onderwerpen zijn in dierentuinen, streven we ernaar dit onderzoek uit te breiden naar andere apensoorten.
Meer lezen over dit onderzoek? Het is gepubliceerd in Frontiers in Veterinary Science.