Het behoud van diersoorten is een belangrijk speerpunt van natuurbelanghebbende organisaties wereldwijd. Momenteel staan er bijna 350 primaatsoorten op de lijst van bedreigde diersoorten. Voor het effectief beheer en behoud van primatenpopulaties is inzicht in de verwantschap tussen individuen essentieel. Dit inzicht draagt bij aan de genetische gezondheid van populaties.
Onderzoekers van het BPRC hebben in het afgelopen decennium een methode verfijnd om verwantschappen binnen primatenpopulaties nauwkeurig vast te stellen met behulp van genetische markers. Deze methode passen we toe voor het effectief koloniemanagement van de makakenpopulaties bij het BPRC, en zetten we daarnaast ook in voor de bepaling van verwantschappen voor andere primatensoorten.
Verwantschapsonderzoek bij het BPRC
De methode bestaat uit zeven genetische panels, waarbij elk panel twee of meer zogenoemde Short Tandem Repeats (STRs) bevat. STRs zijn korte stukjes DNA waarin bepaalde sequenties meerdere keren achter elkaar herhaald worden. Omdat het aantal herhalingen sterk verschilt tussen individuen, zijn STRs bijzonder geschikt als genetische markers. Bij verwantschapsonderzoek worden STRs gebruikt om te bepalen hoeveel herhalingen ouders en nakomelingen op specifieke plaatsen in hun DNA hebben. Door deze genetische patronen te analyseren, kan nauwkeurig worden vastgesteld wie de ouders van een bepaald individu zijn.
Jaarlijks worden op deze manier de ouders van de nieuwgeboren dieren in de makakenpopulaties bij BPRC genetisch bepaald. Dit stelt onze onderzoekers en dierverzorgers in staat de populaties op een verantwoorde wijze te beheren en gezond te houden. Inmiddels is deze ouderschapsbepaling methode gevalideerd bij bijna 3000 makaken. Dit heeft BPRC veel gedetailleerde kennis opgeleverd over de populaties, en geeft inzicht aan andere onderzoekers over de betrouwbaarheid van de methode.
Toepassen van de methode bij andere primaatsoorten
Omdat de methode gebruikmaakt van STRs die informatief zijn bij diverse primatensoorten, kon hetzelfde protocol worden toegepast om ouderschap vast te stellen bij chimpansees in Safaripark Beekse Bergen en bij bavianen in dierenpark Wildlands. Op deze manier draagt het BPRC bij aan het beheer van andere primatenpopulaties.
Momenteel werken de onderzoekers van het BPRC aan de validatie van de methode met behulp van poepsamples. Deze ontwikkeling biedt mogelijkheden om de methode toe te passen bij het monitoren van verwantschappen binnen in het wild levende primatenpopulaties.
Wil je meer weten? Lees het hele artikel hier.